Aldeias da Boêmia III: No Distrito de Gablonz

O mapa a seguir representa as aldeias germânicas que existiam no Distrito de Gablonz, no norte  da Boêmia. Em destaque, estão aquelas que contribuiram com imigrantes para a cidade de São Bento do Sul, conforme é possível verificar nas listas de passageiros. Esses imigrantes vieram especialmente a partir de 1876, num segundo fluxo de imigração. Franz Rohrbacher, imigrante da região do Böhmerwald, havia sido contratado pela Sociedade Colonizadora para voltar à Boêmia e lá conseguir novos imigrantes para a Colônia de São Bento. Como Rohrbacher não encontrou muita gente ainda disposta no Böhmerwald, partiu justamente para a região do distrito de Gablonz, onde logrou êxito e conseguiu convencer muitas famílias a imigrar. Percebe-se que esses novos imigrantes da cidade vieram de muitos lugares dessa região. As 31 aldeias em destaque são: Friedrichswald, Gränzendorf,  Johannesberg, Karlsberg, Maxdorf, Josefsthal, Marienberg, Spitzberg, Dessendorf, Tiefenbach, Polaun, Wurzelsdorf, Schenkenhah, Schumburg, Tannwald, Swarow, Morchenstern, Neudorf, Wiesenthal, Grünwald, Proschwitz, Maffersdorf, Radl, Gutbrunn, Kukan, Reichnau, Pelkowitz, Puletschnei, Marschowitz, Seidenschwanz e Gablonz. Posteriormente, pretende-se abordar cada aldeia de forma específica. Além deles, houve outras que foram importantes para famílias que imigraram para São Bento. A família Pfeiffer, por exemplo, embora tenha imigrado de Marschowitz, tinha origens em Labau. O mesmo acontece com os Preussler em Grafendorf e os Staffen em Georgenthal, entre outros. O mapa auxilia e muito a compreender melhor a geografia da época. Ele me foi cedido pelo estimado pesquisador tcheco Bruno Reckziegel, e pode ser visualizado em tamanho maior nesse link, clicando no zoom.

Aldeias da Boêmia II: Nomes Tchecos

Existe no wikipedia uma lista dos antigos nomes germânicos das aldeias boêmias e o atual nome tcheco que elas ostentam. Os nomes forem sendo alterados conforme os alemães deixavam ou eram expulsos da região. Das 91 aldeias da Boêmia identificadas como originárias de imigrantes para São Bento do Sul, foi possível identificar, com essa lista, o atual nome de 41 delas. As restantes não são citadas ou então existem mais de uma com o mesmo nome, sendo necessário, então, maior conhecimento das famílias imigrantes destes lugares para então identificar com clareza de onde eram originários.

Eis aquelas que foram identificadas:

Chinitz Tettau: Vchynice Tetov

Dessendorf: Desná

Dux: Duchcov

Eisenstein: Železná Ruda

Eisenstraß: Hojsova Stráž

Flecken: Fleky

Fuchsberg: Červené Dřevo

Gablonz: Jablonec nad Nisou

Glashütten: Skláře / Skelné Hutě / Skelná Hut’

Gränzendorf: Bedřichov

Grünau: Gruna

Grünbergerhütte: Zelenohorská Huť

Gutbrunn: Dobrá Voda

Hammern: Hamry

Harrachsdorf (Riesengebirge): Harrachov

Hinterhäuser: Zadní Chalupy

Johannesthal: Janské Údolí / Janov / Janův Důl

Karlsberg über Freudenthal: Karlovec

Kohlheim: Uhliště

Kukan: Kokonín / Kukonín

Liebenau: Hodkovice nad Mohelkou / Libnov

Maffersdorf: Vratislavice nad Nisou

Mariaschein: Bohosudov

Marienberg: Ostrava

Marschowitz: Maršovice

Melhut: Chodská Lhota

Morchenstern: Smržovka

Neuern: Nýrsko

Ossegg: Osek

Polaun: Polubný

Rehberg: Srní

Reichenau: Rychnov na Moravě

Reichenberg: Liberec

Rochlitz: Rokytnice nad Jizerou

Roßhaupt: Rozvadov

Rothenbaum: Červené Dřevo

Silberberg: Stříbrné Hutě

St. Katharina: Svatá Kateřina

Tannwald: Tanvald

Voitsdorf: Bohatice u Zákup

Wiesenthal an der Neiße: Lučany nad Nisou

Aldeias da Boêmia

Consultando as listas de passageiros dos imigrantes que chegaram ao porto de São Francisco do Sul, e de lá se dirigiram para São Bento, é possível descobrir a origem das famílias que primeiro colonizaram a cidade. Entre as famílias boêmias, são citadas 91 aldeias diferentes como origem dos imigrantes. Com a ajuda de “Famílias Tradicionais”, de Paulo Henrique Jürgensen, separei as famílias de acordo com as aldeias boêmias citadas em seus registros de chegada ao Brasil.

A origem apontada não representa necessariamente o local em que os imigrantes nasceram. Era bastante comum que a aldeia natal fosse outra. No entanto, mostra que em algum momento esses imigrantes estiveram estabelecidos nessas cidades, e que provavelmente lá estavam quando decidiram imigrar ao Brasil.

Nesse primeiro momento, registramos as aldeias com a grafia que elas aparecem nas listas de passageiros. É possível que contenham eventuais equívocos, que deverão ser consertados na medida em que essas regiões forem mais conhecidas e estudadas. Pelo que é conhecido até o momento, as aldeias que mais contribuíram com imigrantes estabelecidos em São Bento do Sul foram:

Hammern (20 sobrenomes)

Eisenstrass e Flecken (15 sobrenomes cada)

Marienberg, Morchenstern e Reichnau (9)

Neuern e Santa Katharina (6)

Glasshütte, Grünwald, Johannesberg, Neudorf, Pelkowitz, Polaun e Stadtler (5)

Abaixo segue a lista com as aldeias e os sobrenomes nelas encontrados. Há sobrenomes citados em mais de uma, pois diferentes famílias estiveram em São Bento do Sul. Nesse momento foram consideradam apenas as famílias que deixaram registros conhecidos na cidade.

Altohlisch: Schrikte

Arnsdorf: Raschel

Bukal: Treml

Chinitz Tettau: Gruber, Stiegelmaier

Decenic: Zierhut

Dessendorf: Schwedler

Dux: Walter

Eisenstein: Mauerer, Schaffhauser, Stöberl

Eisentrasse: Bacherl, Bayerl, Brandl, Fritsch, Fürst, Gregor, Grossl, Konrad, Kuchler, Linzmeyer, Marx, Neppel, Pöschl, Pflanzer, Schröder

Fagershof: Denk

Flecken: Baierl, Gschwendtner, Hien, Hübl, Kirschbauer, Kohlbeck, Maier, Mühlbauer, Münsch, Rank, Stascheck, Stöberl, Stuiber, Treml, Zipperer

Friedrichswald: Gärtner, Müller, Streit

Fuchsberg: Heinrich

Gablonz: Görnert, Fuhrbach

Glasshütte: Aschenbrenner, Eckstein, Seidl, Weiss, Wotroba

Grenzendorf: Hübner, Tandler

Grünau: Artner

Grünbergerhütte: Gruber

Grünwald: Heiderich, Scholz, Zappl, Zemann, Wöhl

Gutbrum: Kundlatsch

Hammern: Augustin, Buschinger, Dorner, Dums, Eckl, Ehrl, Fürst, Grossl, Jungbäck, Kollross, Liebl, Linzmeyer, Oberhofer, Pscheidt, Rohrbacher, Rückl, Schreiner, Stiegler,Stöberl, Tauscher

Harracksdorf: Seidl

Hauslin: Strupp

Heidl: Beyerl

Herfkirchen: Piritisch

Hinterhausen: Christoph

Johannesberg: Fischer, Jantsch, Preussler, Reckziegel, Schwedler

Johannesthal: Mai, Stark

Josefsthal: Dressler, Zimmermann

Kaltenbrunn: Gassner

Karlsberg: Posselt

Klattau: Fleischmann

Kletscheding: Bauer

Kolheim: Schürer

Kradrob: Nakl

Kudowa: Gruber

Kukan: Simm

Langenbrück: Jung

Liebenau: Müller

Liebertiz: Anton

Liptiz: Czernay

Maffersdorf: Bergmann, Keil, Lorenz, Wöhl

Mariaschein: Kern

Marienberg: Altmann, Endler, Fischer, Neisser, Neumann, Pörner, Schier, Urbanetz, Wolf

Marschowitz: Grossmann, Hatschbach, Pfeiffer

Maxdorf: Jackl, Pilz, Vater, Wolf

Mehlhut: Kautnick

Morchenstern: Fischer, John, Kaulfuss, Posselt, Neumann, Schöffel, Staffen, Ulrich, Wildner

Müllik: Pauli

Neudorf: Hüttl, Mareth, Peyerl, Schlögl, Schwarz

Neuern: Altmann, Augustin, Czadek, Grosskopf, Tauscheck, Zierhut

Neu Poulsdorf: König

Nied Ehrenberg: Ulrich

Osseg: Hannusch

Pelkowitz: Klamatsch, Sedlak, Seiboth, Stracke, Weiss

Plass: Hübl

Plauschütz: Herdina

Polaun: Feix, Fischer, Haupt, Hinke, Langhammer

Prischowitz: Simm

Puischowitz: Thomas

Pulteschnei: Schöffel, Wabersich

Radl: Seiboth

Rathenheim: Seidl

Ratschendorf: Kaulfersch

Rehberg: Raab

Reichenberg: Beckert, Brokopf, Hoffmann, Worell

Reichnau: Finke, Jaeger, Kwitschal, Milde, Peukert, Preissler, Roesler, Stracke, Weiss

Röchlitz: Linke

Rosshaupt: Dobner

Rothenbaum: Boechler, Wollner

Rothenhausen: Duffeck

Rückersdorf: Maros

Ruppersdorf: Wünsch

Santa Katharina: Augustin, Brey, Lobermayer, Maurer, Rank, Stuiber

Schenkenhahn: Friedrich

Schunburg: Richter

Schwarzbrun: Hübner

Seidenschwanz: Hübner

Sillberberg: Bail

Spitzberg: Katzer, Schindler

Stadtler: Hoffmann, Müller, Uhlmann, Ulrich, Wolf

Stotka: Zanta

Swarof: Balatka

Tannwald: Hillebrand, Nigrin, Schwarz

Tiefenbach: Tureck

Tischowtiz: Schier

Unter-Markstchlag: Naderer

Voitsdorf: Schlinzig

Wallnau: Duffeck

Wiesenthal: Jantsch, Lang, Ludwig, Zimmermann

Wölfelsgrund: Mann

Wurzlendorf: Krause, Neumann

Meus Ancestrais: Família Rössler

[A família Rössler faz parte dos antepassados de Amalie Preussler, matriarca da família Roesler de São Bento do Sul. Não se trata da mesma família Roesler, sobre a qual já se tratou AQUI]

I. CHRISTOPH RÖSSLER, lavrador em Johannesberg #19/24, tendo sido um dos primeiros colonos do lugar. Casou-se com Sybilla, falecida antes de 1684. Tiveram, entre seus filhos:

II. CHRISTOPH RÖSSLER, lavrador em Johannesberg #19. Casou-se em Nabsel no dia 11.02.1679 com Maria Heidrich, nascida em Johannesberg e batizada em Reichenberg no dia 20.10.1655, tendo falecido em Johannesberg no dia 03.05.1729, filha de Christoph Heidrich, falecido antes de 1679, o qual, saindo de Wiesenthal, passou a ser lavrador em Johannesberg #21, e sua primeira esposa Barbara, com quem se casou antes de 1650, tendo depois disso contraído segundas núpcias com Sara, antes de 1667. Tiveram Christoph Rössler e Maria Heidrich:

III. REGINA RÖSSLER, nascida em Johannesberg no dia 04.11.1691 e lá falecida em 02.01.1747. Casou-se em Morchenstern no dia 30.01.1714 com Johann Christoph Tischer, de Johannesberg, filho de Johann Tischer e Susanna Hüttmann, com geração no título TISCHER.

[Todas as informações relativas aos ancestrais de Amalie Preussler foram obtidas pelo pesquisador tcheco Bruno Reckziegel, profundo conhecedor dos arquivos do norte da Boêmia, e gentilmente repassadas. Para a reprodução do conteúdo, solicita-se a citação das fontes]

Meus Ancestrais: Família Tischer

[A família Tischer faz parte dos antepassados de Amalie Preussler, matriarca da família Roesler de São Bento do Sul]

I. JOHANN TISCHER, nascido em Johannesberg, na Boêmia, e falecido em Grünwald no dia 20.06.1725. Casou-se em Nabsel em 11.10.1676 com Susanna Hüttmann, nascida antes de 1656, filha de Johann Hüttmann. Foram pais de, entre outros:

II. JOHANN CHRISTOPH TISCHER, lavrador em Johannesberg #19. Nasceu em Johannesberg e foi batizado em 01.12.1683 em Nabsel. Faleceu por volta de 1736, possivelmente em Johannesberg. Casou-se em Morchenstern no dia 30.01.1714 com Regina Rössler, de Johannesberg, filha de Christoph Rössler e Maria Heidrich (ver título Rössler). Tiveram:

III. ANNA MARIA TISCHER, nascida em Johannesberg no dia 16.08.1716 e falecida em Grafendorf em 10.01.1773. Casou-se com Gottfried Preussler, de Albrechtsdorf, filho de Johann Georg Preussler e Salomena Prediger (ver Prediger). Tiveram geração conforme o título PREUSSLER.  

[Todas as informações relativas aos ancestrais de Amalie Preussler foram obtidas pelo pesquisador tcheco Bruno Reckziegel, profundo conhecedor dos arquivos do norte da Boêmia, e gentilmente repassadas. Para a reprodução do conteúdo, solicita-se a citação das fontes]

Meus Ancestrais: Família Preussler

I. CHRISTOPH PREUSSLER, lavrador em Albrechtsdorf #33, na Boêmia. Nasceu antes de 1657 e casou-se em Nabsel no dia 18.02.1677 com Susanna Linke, filha de Martin Linke, um dos primeiros moradores de Albrechtsdorf, onde era lavrador, tendo falecido em 16.02.1691, e sua esposa Maria. Christoph Preussler e Susanna Linke tiveram, entre outros:

II. JOHANN GEORG PREUSSLER, nascido em Albrechtsdorf no dia 08.06.1688, tendo depois se mudado para Josefsthal, onde faleceu em 29.03.1744. Casou-se em 19.11.1713 com Salomena Prediger, de Tannwald, filha de Elias Prediger e Rosina Feix (ver Prediger). Foram pais de:

III. GOTTFRIED PREUSSLER, lavrador e tecelão em Grafendorf #7. Nasceu em Albrechtsdorf no dia 29.07.1714 e faleceu em Grafendorf no dia 20.05.1784, vítima de cólera. Casou-se em 21.11.1745, quando morava em Josefsthal, com Anna Maria Tischer, de Johannesberg, filha de Johann Christoph Tischer e Regina Rössler (ver Tischer). Viúvo, Gottfried voltou a se casar em 16.11.1788 com Anna Maria Pilz. Teve com sua primeira esposa:

IV. FERDINAND PREUSSLER, morador de Grafendorf #25. Nasceu em Grafendorf no dia 13.06.1767. Casou-se pela primeira vez em Morchenstern no dia 21.11.1796 com Maria Anna Seidl e, já viúvo, casou-se no mesmo lugar em 25.09.1806 com Anna Elisabeth Staffen, de Antoniwald, filha de Anton Staffen e Maria Elisabeth Mitlehner (ver Staffen). Ferdinand Preussler e sua segunda esposa tiveram:

V. BERNARD PREUSSLER, nascido em Grafendorf no dia 02.01.1810.  Casou-se em Johannesberg no dia 10.09.1840 com Maria Anna Jäger, nascida em Johannesberg no dia 03.03.1816, filha de Augustin Jäger, tecelão em Karlsberg #35, anteriormente em Johannesberg #12 e #16, e sua esposa Anna Maria Ehrentraud, de Ebersdorf, a qual era filha de Gottlob Ehrentraud, falecido antes de 1813, morador de Ebersdorf #3 e de Friedland, e Anna Rosina Wendler, de Luxdorf. Bernard Preussler e sua esposa foram pais de:   

VI. AMALIE PREUSSLER, nascida em Grafendorf no dia 12.09.1853, tendo sido batizada em Johannesberg. Imigrou ao Brasil em 1876, como criada, a bordo do Vandalia. Durante a viagem, conheceu Johann Rössler (VASCONCELLOS, 1991), de Reichnau, filho de Franz Rössler e Antonia Lang, com quem viria a legitimar sua união em São Bento do Sul no dia 21.03.1882. Amalie faleceu em São Bento do Sul no dia 22 ou 23.09.1893, vítima de tísica. Sua lápide está no Cemitério Municipal de São Bento, que ainda não existia na época do seu falecimento, razão pela qual acredita-se em translado ou então em equívoco. A geração segue no título ROESLER.

[Todas as informações relativas aos ancestrais de Amalie Preussler foram obtidas pelo pesquisador tcheco Bruno Reckziegel, profundo conhecedor dos arquivos do norte da Boêmia, e gentilmente repassadas. Para a reprodução do conteúdo, solicita-se a citação das fontes]